Гульня “Ад старту да фінішу разам з аднароднымі членамі,
звязанымі спалучальнымі злучнікамі”
• Каб паспяхова дабрацца да фінішу, выканайце заданні да тэмы “Аднародныя
члены сказа, звязаныя спалучальнымі злучнікамі”.
• Вось што спалучальныя злучнікамі паведамляюць пра сябе:
Сярод нас ёсць такія:
І – і, ні – ні.
Спалучыце, паспрабуйце
Два словы: прыйдзі, сажні.
Аляксей Якімовіч.
Сярод нас ёсць такія:
Або-або, ці-ці.
Злучыце, паспрабуйце
Аддай
і заплаці.
Аляксей Якімовіч.
Сярод нас ёсць такія:
Але, аднак, затое.
Злучыце, паспрабуйце
Два словы: разумнае, малое.
Аляксей Якімовіч.
Успамінаем.
Спалучальныя злучнікі
спалучаюць аднародныя члены. Яны паказваюць, што дзеянні (падзеі, з’явы)
адбываюцца адначасова або адно за
другім, паслядоўна.
• Сказы, прапанаваныя для гульні (паставіўшы прапушчаныя знакі прыпынку, выберыце
патрэбны з прапанаваных).
Аднародныя члены сказа, звязаныя адзіночным злучнікам
1. (Аляксей
Якімовіч). (Аляксей Якімовіч).
Аднародныя члены сказа, звязаныя паўторным злучнікам
2. Дзеці і ўнукі для старэйшых – адна сям’я (Аляксей Якімовіч). Дзеці высыпалі на паляну дружна, з крыкам (Аляксей Якімовіч).
Аднародныя члены сказа, звязаныя парным злучнікам
3. На ўскрайку вёскі гучала
музыка, клікала маладых (Аляксей Якімовіч).
Марыська прамовіла вельмі гучна і строга (Аляксей
Якімовіч).
Праца са сказамі.
1. Крыху пакружыўшыся ў
паветры, белакрылыя сняжынкі падалі(,) апускаліся на зямлю (Аляксей Якімовіч).
Нарэшце наступіла зіма(,) у паветры закружыліся першыя сняжынкі (Аляксей
Якімовіч). 2. На бабуліным агародзе раслі агуркі(,) памідоры (Аляксей Якімовіч).
Па небе павольна плылі белыя хмаркі(,) свежы ветрык час ад ад часу налятаў на
іх (Аляксей Якімовіч). 3. Дзеці(,) унукі для старэйшых – адна сям’я (Аляксей
Якімовіч). Дзеці высыпалі на паляну дружна(,) з крыкам (Аляксей Якімовіч). 4.
На ўскрайку вёскі гучала музыка(,) клікала маладых (Аляксей Якімовіч). Васіль
быў вельмі прыгожы(,) прывабны (Аляксей Якімовіч). 5. Васілёк пераходзіў ад
кусціка да кусціка(,) ад палянкі да палянкі, напаўняючы свой кош
краснагаловікамі(,) баравікамі(,) лісічкамі (Аляксей Якімовіч). Як перад
навальніцаю, змоўклі птушкі(,) заціхла наваколле (Аляксей Якімовіч). 6. На кухні каля сцяны стаяла новая газавая пліта (Аляксей
Якімовіч). Новы(,) зручны стол бацька прывёз з магазіна і паставіў у пакоі
Міхася (Аляксей Якімовіч).
• З двух прапанаваных выберыце
сказ, у якім аднародныя члены звязаны пры дапамозе інтанацыі (1), выражаныя
адной часцінай мовы (2), рознымі часцінамі мовы (3), аднародныя члены сказа з
залежнымі словамі (4), з некалькімі радамі аднародных членаў (5), з неаднароднымі
азначэннямі (6). Пастаўце прапушчаныя знакі прыпынку.
Творчая хвілінка.
Якія словы тут рыфмуюцца?
1. Апошняе слова аднародных
членаў зрываў, кідаў
Рыфмуецца з апошнім словам такіх жа
членаў не забыўся, п.. .
2. Апошняе слова
аднародных членаў лясы, палі, лугі
Рыфмуецца з апошнім словам такіх жа
членаў копкі, сцірты, с.. .
3. Апошняе слова аднародных членаў лісічкі,
баравікі
Рымуецца з апошнім словам такіх жа
членаў знаёмыя, с.. .
4. Апошняе слова аднародных членаў ягады, грыбы
Рыфмуецца з апошнім словам такіх жа
членаў нямоглы, с.. .
• Растлумачце пастаноўку знакаў
прыпынку.
Д л я д а в е д к і.
Адказы да вершаванага тэксту
(выкарыстоўвайце толькі для кантролю; напісана наадварот апошняе слова сказа):
ўадареп, ігатс, ікяавс, ыбалс.
Хвілінка творчасці.
Якія словы тут рыфмуюцца?
1. Апошняе слова аднародных членаў дубы і бярозы ды асіны
Рыфмуецца з апошнім словам такіх жа
членаў дубы і бярозы, і р.. .
2. Апошняе слова аднародных членаў і вераб’і, і салаўі, і шпакі
Рыфмуецца з апошнім словам такіх жа
членаў галубы і вароны ды г.. .
3. Апошняе слова аднародных членаў ні старыя, ні маладыя
Рыфмуецца з апошнім словам такіх жа
членаў ні садовыя, ні л.. .
4. Апошняе слова аднародных членаў не толькі сёння, але і тады
Рыфмуецца з апошнім словам такіх жа
членаў не толькі вёскі, але і г.. .
• Растлумачце
пастаноўку знакаў прыпынку.
Д л я д а в е д к і.
Адказы да вершаванага тэксту
(выкарыстоўвайце толькі для кантролю; напісана наадварот апошняе слова сказа):
ынібар, ікарг, яынсял, ыдараг.