Мы сур’ёзныя, мы вясёлыя

З напісанага даўней

І сур’ёзныя, і вясёлыя

Не па-людску

Не так даўно ў Слоніме хавалі жанчыну сталых гадоў, якая разам з сынам і нявесткай жыла ў трохпакаёвай кватэры. Мусіць, чымсьці не дагадзіла матуля сыночку, бо той аддзяліўся ад яе, адвёўшы сабе куток – асобны пакой.

Так сталася, што старая занемагла, захварэла. Аднаго дня яна, відаць, хацела злезці з ложка і дабрацца да суседзяў, каб у іх папрасіць дапамогі. Але бедалага не разлічыла сваіх сіл: упала на падлогу і паклечылася. На падлозе без ежы і яды яна праляжала амаль трое сутак. Ні сын, ні нявестка ёй не дапамаглі.

Здагадлівая

Прыйшоўшы з працы, жонка заяўляе мужу:

-- Заўтра мне трэба выпіць!

Муж з неразуменнем глядзіць на яе.

--Заўтра ж будні дзень, не свята Восьмага сакавіка.

Куточкі вуснаў жонкі квецяцца ўсмешкай.

-- Любы, ты памятаеш маю былую супрацоўніцу М.?

Муж моршчыць лоб і ўсклікае:

-- Дык яна ж памерла гадоў дзесяць таму назад!

-- Памерла, але мы пра яе не забыліся. Заўтра ў М. дзень нараджэння. Кампаніяй паедзем на магілу, пакладзём кветкі і памянём нябожчыцу. Так што прыйдзецца выпіць. Разумееш мяне?

Нарэшце да мужа даходзіць.

-- Вы там, за горадам, кампаніяй дзень нараджэння нябожчыцы хочаце адзначыць?

                                                                                                 Аляксей Якімовіч

                                                           Напісана ў верасні 1998 года.

Буракі

У адну дзяржаўную ўстанову заслалі іншаземнага шпіёна, які някепска валодаў нашай мовай.

Аднаго разу кіраўнік установы сабраў супрацоўнікаў і паведаміў:

-- Заўтра, таварышы, едзем на буракі!

Шпіён не ведаў, што азначае слова “буракі” і пацікавіўся ў супрацоўніка гэтай установы:

--  Што такое буракі?

-- Буракі, браток, горш, чым катарга.

Шпіён ведаў, што азначае слова “катарга”. Ён цяжка ўздыхнуў і пайшоў здавацца.

Ты мне – я табе па-беларуску

На кватэру простага чалавека зайшоў прадстаўнік апазіцыі.

-- Падпішы адозву, калі ласка.

-- А што з гэтага я буду мець?

-- Згуртуемся, прымусім улады павярнуцца тварам да народа і будзем жыць як людзі.

-- Не падпішу, бо не веру ў гэта!

На наступны дзень на працы таго ж самага простага чалавека сустракае актывіст вольнага прафсаюза.

-- Напішы, калі ласка, заяву. Будзь нашым прыхільнікам.

-- А што з гэтага я буду мець?

-- Арганізуем страйк, запатрабуем павышэння заработнай платы, паляпшэння ўмоў працы і ўсе разам даб’ёмся гэтага.

-- Не падпішу, бо не веру, што даб’ёмся!

Неўзабаве простага чалавека выклікаў кіраўнік прадпрыемства.

-- Чыркні тут, на паперы. Мне патрэбны большыя паўнамоцтвы.

-- А што з гэтага я буду мець?

-- Табе нічога не перападзе. Можа нават рот не раскрываць.

-- Рот не прыйдзецца раскрываць?.. За гэта можна падпісацца!

Беларусы пра саміх сябе (з народнага)

Дапамога

Дачка настаўніка фізікі паведамляе бацьку:

-- Тата, да нас прыйшла жабрачка, просіць што-небудзь.

-- Няхай крыху пачакае. Зараз дам ёй некалькі задач па фізіцы.

Прывычка

Сядзяць два ваенныя адстаўнікі: адстаўнік-капітан і адстаўнік-маёр. Адстаўнік-капітан кажа:

-- Сёння цэны зноў паднімуцца.

-- Не, не паднімуцца, -- пярэчыць яму адстаўнік-маёр.

Прыбягае суседка і паведамляе:

-- Мужыкі, сёння цэны зноў падняліся!

Адстаўнік-маёр звяртаецца да адстаўніка-капітана:

-- А ты адгадаў!

-- Служу Савецкаму Саюзу!

Задаволіліся

У адным калгасе ўзбунтаваліся калгаснікі. Дзень і ноч енчаць, скардзяцца, на сваё жыццё наракаюць:

-- Нам кепска, нам цяжка, бо намі беларус-няўмека кіруе, дыхаць не дае! Не хочам, каб намі кіраваў няўмека-беларус! Няхай чорт намі пакіруе.

Пачуў д’ябал, прывёў ім чорта.

-- Так і так, -- кажа. – Вось чорт. З гэтага дня ён у вас пачне кіраваць.

Калгаснікі не вераць:

-- Падманваеш! Няхай ён свае рожкі нам пакажа.

Чорт зняў шапку і рожкі паказаў.

Заўсміхаліся калгаснікі.

-- Ён сапраўдны чорт. Няхай кіруе намі!

Праз паўгода прыходзіць д’ябал у той калгас і цікавіцца:

-- Чым займаецеся, мужычкі?

-- Смалу ў пекла на тачках возім.

-- Мабыць, цяжка вам прыходзіцца, -- паспачуваў д’ябал.

-- Ну, не сказаць, каб зусім цяжка. Калі выходзім з пекла на гэты свет, то ён нам раем здаецца.

                                                           Сабраў Аляксей Якімовіч у сакавіку 1998 года.

Ціснуць

Стаіць беларус перад газетным стэндам, чытае аб’яву пра павышэнне цэнаў і жаліцца сам сабе:

-- Ой ціснуць! Ой ціснуць!

Да яго падыходзіць міліцыянер і пытаецца:

-- Хто цісне?

-- Боты.

-- Дык ты ж босы!

-- Таму і босы, што ціснуць.

Патрыёт

У газеце паведамілі, што ствараецца новы Саюз, у якім будуць новыя грошы, новыя банкі. Будучы ўкладчык піша пісьмо ў рэдакцыю газеты: “Паважаная рэдакцыя! Я патрыёт! Я абедзвюмя рукамі галасую за Саюз, але адзін Саюз у нас быў і разваліўся, а мае грошы прапалі. Дзе гарантыя, што не разваліцца і гэты Саюз, і не прападуць новыя грошы?”

Неўзабаве з рэдакцыі ён атрымлівае адказ: “Паважаны чытач! Як патрыёт Саюза, вы будзеце шкадаваць не страчаныя грошы, а Саюз, які разваліўся”.

На возе

Бацька з сынам едуць на возе.

-- Сынок, не рабі так, а то будзем біцца.

-- Тпру-у…

-- Чаму каня спыніў, сынок?

-- Што ж, калі біцца, дык біцца…

Вялікая краіна

-- Якая самая вялікая краіна ў свеце? – пытаюцца ў беларуса.

-- Наша, -- адказвае беларус. – Расія вунь якая вялікая, а ўся памясцілася ў назве нашых  вуліцаў.

Жаніх

Сямнаццацігадовая беларуска падводзіць маці да акна і паказвае на лысага мужчыну гадоў пяцідзесяці.

-- Мама, вунь мой жаніх пайшоў!

-- Дачушка, ён жа стары! – жахнулася маці.

-- Не стары. Ён на пяць гадоў за цябе маладзейшы!

                                                         Сабраў Аляксей  Якімовіч у сакавіку 1998 года.

Тую

Адзін з аддзелаў міліцыі вырашыў актыўна ўключыцца ў месячнік па азеляненню горада. Купілі саджанцы дрэў туі, каб пасадзіць іх каля гарвыканкама. Сам начальнік міліцыі прыйшоў у гарвыканкам, каб паведаміць аб гэтым старшыні. А старшыня якраз праводзіў паседжанне.

-- Сёння мы пасадзім тую, -- з парога заявіў начальнік міліцыі, зірнуўшы на прыгажуню – галоўнага бухгалтара.

Бухгалтар, ускочыўшы, паказала пальцам на намесніцу.

-- Пасадзіце тую! Я толькі брала. А яна брала і старшыні давала.

                                                                            Ліпень 1998 года.

З напісанага даўней

Рэферэндум

(сатырычнае разважанне)

У адным ляску, які славіўся талерантнымі Курамі, царавала Ліса. Яна была і прыгожая, і гаваркая, але да яе аднойчы прыйшла бяда. Настаў такі дзень, што нават талерантныя Куры перасталі нясціся. Раней Ліса яйкі суседзям прадавала і новыя футры сабе купляла: і рыжыя, і чорна-бурыя, і з пазалотай. А цяпер што рабіць? У адным і тым жа футры цэлы год хадзіць? Неяк нязвыкла.

Ліса тэрмінова выклікала Воўка – шэфа бяспекі над курамі. Яна яму яшчэ раней падаравала гранатамёт, каб усе бачылі, што ў яе не абы які шэф, а з гранатамётам.

Сядзіць Ліса за шырокім паліраваным сталом. На ім тэлефонаў процьма: і вялікіх, і маленькіх, і з правадамі, і без правадоў. Праўда, тэлефоны каторы дзень не звоняць, маўчаць. А ўсё з-за таго, што пасланцы з іншых ляскоў ад Лісы паўцякалі, калі праведалі, што Куры ў яе перасталі нясціся. Ды пра гэта яшчэ па ўсім лясным абшары раструбілі. Вось і перасталі тэлефанаваць да Лісы і з блізкага, і з далёкага залесся.

Стаіць Воўк перад Лісой, у струнку выцягнуўся, баіцца сапнуць, бо ведае: думу думае Ліса.

Нарэшце прыгажуня плечукамі сцепанула і на Воўка спадылба зірнула.

-- Значыць, куры перасталі нясціся? Значыць, узбунтаваліся, забаставалі? Ты куды глядзеў, чаму дапусціў? Гранатамёт надакучыла насіць?

Воўк мацней прыціснуў да грудзей агнястрэльную зброю. З гранатамётам, які на ўсіх страх наганяе, яму не хацелася разлучацца.

-- Ваша светласць, таварыш Ліса, Куры галодныя. Таму і перасталі нясціся.

Ліса і сама пра гэта ўжо ведала, але ёй вельмі хацелася пачуць пра забастоўку. Калі б Куры раптам захваляваліся, забаставалі, то яна ўвяла б у ляску надзвычайнае становішча і Тхароў на іх напусціла б. Тхарам толькі каманду дай!

Зусім сумна і крыўдна стала Лісе. Ледзь не заплакала яна.

-- А чаму нашы Куры на сметніках не грабуцца, смачныя зярняткі там не шукаюць?

-- Даўно павыграбалі яны зярняткі на сметніках, -- уздыхнуў Воўк.

У Лісы вочы заблішчалі, як у самай галоднай Курыцы.

-- Нам патрэбен рэферэндум!

-- Па рэфераэндумах Заяц спецыяліст, -- нагадаў Воўк.

-- Зайца сюды! – тупнула лапай Ліса.

Прыбег Заяц, спецыяліст па рэферэндумах.

-- П’еш? – воклічам сустрэла яго Ліса.

Заяц стаіць, галаву апусціў.

-- Ні гарэлку, ні віно ў рот не бяру.

-- Падыдзі да люстэрка і паглядзі, якія вочы ў цябе! Зусім акасеў! – скрывілася Ліса.

-- Я касы ад нараджэння, -- стаў тлумачыць Заяц. – Я…

-- Куры не бунтуюць? – перапыніла яго Ліса. – Мо ўжо расквахталіся?

Заяц, як і Воўк, выцягнуўся стрункаю.

Не хочуць, ваша светласць, таварыш Ліса. Ходзяць сонныя.

-- Неўзабаве мы правядзём рэферэндум аб аб’яднанні нашага ляска і суседняй пушчы ў адну лясную гаспадарку, -- выказала сваю запаветную думку Ліса.

Заяц быў сапраўдны служака. Ён адразу скеміў, што да чаго, але разумеў, чым гэта можа закончыцца.

-- Ваша светласць, таварыш Ліса, на гэты рэферэндум нашы Куры не пойдуць. Рэферэндумаў і розных аб’яднанняў яны ўжо наеліся, зерня хочуць.

-- Паабяцаем, што адразу пасля рэферэндуму зерня з суседняй пушчы ім падвязуць, -- ухмыльнулася Ліса.

Заяц разумеў, што з царыцай няможна спрачацца, але яго быццам сам нячысцік за язык пацягнуў.

-- У суседняй пушчы Куры таксама галодныя, ледзь дыхаюць.

-- У суседняй пушчы гуманітарную дапамогу чакаюць, -- прамовіла Ліса і паглядзела на Воўка. – Што скажа шэф?

Воўк кашлянуў і бадзёра адказаў:

-- Па маіх звестках, яны яе вось-вось з праставатых ляскоў атрымаюць.

Зайца абдало халодным потам.

-- Атрымаюць – і адразу ж з’ядуць, як не раз і не два з’ядалі. Нашым Курам яна не дастанецца.

“Ну й халера з імі! Абы тым хапіла. Наядуцца – і яек нанясуць. А я, стаўшы царыцай аб’яднання, распараджуся, куды і каму іх адправіць”, -- разважыла Ліса, але не сказала аб гэтым недарэку Зайцу. А той, ці то ад страху, ці то ад упартасці, бубніць:

-- Не пойдуць. Не прымусім.

-- Прымусім! Тхары прывядуць альбо мёртвых, альбо жывых, -- прыўзняўшы гранатамёт, выказаўся Воўк.

Заяц-служака вырашыў не здавацца, да канца стаяць.

-- Певень з суседняй пушчы не захоча з намі аб’ядноўвацца.

Ліса пастукала кіпцюрыкамі па стале і зірнула на Воўка.

-- Гэты Певень ужо стары і хворы. Памяняем яго на памяркоўнага, калі раптам заўпарціцца. Нашы Тхары там ужо працуюць, -- адказаў Воўк.

-- Мне афармляць дакументы на правядзенне рэферэндуму? – мусіў здацца Заяц.

-- Канешне, афармляй, -- лагодна ўсміхнулася Ліса.

Заяц развітаўся і, спатыкаючыся, выйшаў з кабінета.  Ліса ўстала з-за стала і паківала галавою.

-- Заяц, як мне здаецца, ператаміўся на рэферэндумах. На сметнік яму пара.

-- Адправім. Дам каманду Тхарам, -- запэўніў Воўк.

                                                         “Газета Слонімская” ад 6 – 12 траўня 1999 года,

                                                         № 19 (100).